Máy tính lâu ngày hoạt động không được vệ sinh sẽ khiến bụi tích tụ ngày một nhiều hơn, làm tăng nhiệt độ, giảm tuổi thọ phần cứng hay các gây ra các lỗi khác. Hãy cùng TNC Store tham khảo cách vệ sinh máy tính trong bài viết để tránh những lỗi trên nhé!
Khi Nào Cần Vệ Sinh Máy Tính?
Việc vệ sinh máy tính (cả laptop và máy tính để bàn) là rất quan trọng để đảm bảo hiệu suất hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
Bao lâu vệ sinh máy tính 1 lần?
- 3–6 tháng/lần: Với máy tính sử dụng thường xuyên (nhất là trong môi trường có nhiều bụi).
- 6–12 tháng/lần: Với máy ít dùng hoặc dùng trong môi trường sạch (phòng kín, điều hòa).
Các dấu hiệu cảnh báo cần vệ sinh
- Máy nóng bất thường: Quạt tản nhiệt quay to, kêu ồn hoặc PC thường xuyên tự tắt hoặc chậm khi xử lý tác vụ nặng.
- Hiệu suất giảm rõ rệt: PC chạy chậm, đơ, giật lag dù không dùng nhiều ứng dụng.
- Tiếng ồn lạ phát ra từ quạt: Có thể do bụi bám quá nhiều, cản trở hoạt động của quạt.
- Cổng kết nối không nhận thiết bị hoặc bị lỏng: Có thể do bụi hoặc rỉ sét gây ảnh hưởng đến tiếp xúc.
- Bàn phím/chuột bị kẹt, phản hồi kém: Bụi, mảnh vụn thức ăn, tóc… tích tụ bên dưới.
Dụng Cụ Vệ Sinh Máy Tính
Dụng cụ cơ bản:
- Khăn microfiber mềm: Lau màn hình, vỏ máy, không xước.
- Cồn Isopropyl 70% (hoặc 90%): Làm sạch an toàn, bay hơi nhanh, không để lại vệt.
- Chổi/cọ mềm (loại chống tĩnh điện càng tốt): Quét bụi bàn phím, khe tản nhiệt, linh kiện.
- Bóng thổi bụi hoặc bình khí nén vệ sinh máy tính: Loại bỏ bụi trong khe tản nhiệt, mainboard mà không cần chạm tay.
- Tuốc nơ vít mini (bộ đa năng): Tháo nắp máy, tháo quạt tản nhiệt…
- Tăm bông hoặc bàn chải lông mềm: Vệ sinh khe cắm nhỏ, quạt, cổng USB.
Dụng Cụ Nâng Cao (nếu có):
- Keo tản nhiệt: Dùng để thay keo mới cho CPU/GPU nếu đã lâu chưa vệ sinh.
- Găng tay chống tĩnh điện: Bảo vệ linh kiện khỏi phóng điện khi thao tác bên trong máy.
- Dụng cụ mở laptop chuyên dụng (nhựa): Không gây xước/gãy viền máy khi mở vỏ.
Hướng Dẫn Cách Vệ Sinh Máy Tính Đúng Cách
Dưới đây là hướng dẫn cách vệ sinh máy tính đúng cách, dễ làm tại nhà và an toàn cho cả laptop lẫn máy bàn:
Chuẩn Bị Trước Khi Vệ Sinh Máy Tính
- Tắt máy hoàn toàn, tháo sạc, pin (nếu tháo được).
- Chuẩn bị dụng cụ vệ sinh máy tính: khăn mềm, cồn 70%, cọ mềm, bóng thổi bụi, tua vít, tăm bông.
- Vệ sinh máy tính ở nơi sạch sẽ, thoáng mát, tránh chỗ ẩm hoặc bụi.
Vệ Sinh Bên Ngoài
- Màn hình: Dùng khăn microfiber thấm chút nước hoặc cồn 70%. Lau nhẹ từ trong ra ngoài, không ấn mạnh tay.
- Bàn phím và chuột: Dốc ngược bàn phím, vỗ nhẹ để rơi vụn. Dùng bình khí nén (nếu có) xịt vào các khe bàn phím (Khoảng cách 5-10cm) rồi sau đó dùng cọ mềm để quét các mảng bám còn lại.
- Vỏ máy: Lau sạch bụi và vết bẩn. Dùng tăm bông lau các khe cắm, cổng USB.
Lưu Ý: Lau bằng khăn ẩm hoặc cồn (không để nước chảy vào trong).
Vệ Sinh Bên Trong (Nếu Có Kinh Nghiệm)
Máy tính để bàn:
- Bước 1: Tháo nắp case bằng tua vít.
- Bước 2: Dùng máy thổi bụi/bóng thổi thổi sạch bụi bám trong quạt, nguồn, mainboard.
- Bước 3: Dùng cọ mềm quét nhẹ bụi ở các khe RAM, card đồ họa.
Lưu Ý: Nếu máy dùng lâu thì bạn có thể tháo quạt tản nhiệt để thay keo tản nhiệt mới.
Laptop:
- Bước 1: Tháo nắp đáy (nếu tháo được).
- Bước 2: Dùng bóng thổi bụi, cọ nhẹ tay.
Lưu Ý: Cẩn thận với cáp mỏng, không rút linh tinh nếu không biết rõ.
Lưu Ý Vệ Sinh Máy Tính Đúng Cách
- Tắt máy và rút nguồn: Tắt hoàn toàn thiết bị, tháo sạc, pin (nếu có thể) trước khi vệ sinh. Với PC, rút toàn bộ dây nguồn và phụ kiện ngoại vi.
- Không dùng nước trực tiếp: Không xịt nước lên màn hình, bàn phím hay linh kiện. Dùng khăn ẩm hoặc cồn isopropyl 70% để lau, không để chất lỏng nhỏ giọt vào trong máy.
- Cẩn thận khi dùng bình khí nén: Luôn giữ bình thẳng đứng, không lắc mạnh khi xịt. Không xịt quá gần hoặc quá lâu vào một điểm tránh đóng băng và sốc nhiệt linh kiện.
- Không tháo linh kiện nếu không có kinh nghiệm: Tránh tự ý tháo quạt, RAM, ổ cứng... dễ gây hỏng máy.
- Tránh tĩnh điện: Nên dùng găng tay hoặc dây đeo chống tĩnh điện để bảo vệ linh kiện.
- Dụng cụ sạch, chuyên dùng: Dùng cọ mềm, khăn microfiber, tăm bông mới sạch, không dùng vật cứng, nhọn (tăm tre, dao,...) dễ làm xước hoặc gãy linh kiện.
- Thay keo tản nhiệt (nếu cần): Sau 1–2 năm, nên vệ sinh quạt và thay keo tản nhiệt CPU/GPU. Chỉ nên làm nếu có keo tốt và kỹ thuật tháo ráp.
Tổng Kết
Vệ sinh máy tính định kỳ giúp máy chạy mát, ổn định và bền hơn. Chỉ cần vài dụng cụ cơ bản và thao tác đúng cách, bạn hoàn toàn có thể tự làm tại nhà. Đừng quên vệ sinh 3–6 tháng/lần để máy luôn sạch và hoạt động hiệu quả. Hy vọng bài viết trên giúp ích cho bạn và chúc bạn thành công!
